Problemen? Probeer eens een andere copingstrategie

Loopt je relatie niet lekker? Is het te druk op je werk? Of heb je gezondheidsklachten? Vaak heb je een paar vaste manieren om hiermee om te gaan. Je gaat bijvoorbeeld shoppen als afleiding, pakt een zelfhulpboek om het op te lossen of steekt je kop in het zand. Maar wat als je oude trucjes niet meer werken? Dan is het tijd voor nieuwe copingstrategieën. Hier wat inspiratie voor meer variatie.

Welke copingstijl je kiest, hangt voor een groot deel af van je persoonlijkheid. En die heb je weer te danken aan je genen en wat je leerde van je opvoeders en omgeving. Maar ook de omstandigheden spelen mee.

Soms veranderen je favoriete manieren om met problemen om te gaan in de loop van je leven. Of is het gewoon noodzakelijk dat je ze aanpast, omdat je vaste oplossingsstrategieën door de gewijzigde situatie niet meer werken. Hoe dan ook: je copingstrategie is bepalend voor het effect dat een probleem op je heeft.

Mensen met effectieve copingstijlen:

• hebben minder kans op lichamelijke en psychische klachten;
• voelen zich beter;
• zijn zelfverzekerder;
• zijn beter in contacten met anderen;
• hebben minder stress;
• hebben een hogere pijngrens.

Copingstrategie: denken of doen?

Copingstijlen vallen grofweg onder te verdelen in twee categorieën:

1. Emotiegerichte copingstijlen - proberen af te komen van nare gevoelens door het probleem
   Stel dat je bang bent na een inbraak, dan stel je jezelf bijvoorbeeld gerust met de gedachte dat zoiets je heus niet twee keer zal overkomen. Of dat het nog erger had kunnen aflopen. Of je gaat sporten, Facebooken of alcohol drinken om je aandacht af te leiden van het probleem.
   
   
2. Probleemgerichte copingstijlen - proberen het probleem op te lossen
   Bijvoorbeeld door informatie te zoeken over inbraakbeveiliging, een waakhond te nemen of naar een veiligere buurt te verhuizen.

Soorten copingstrategieën

Binnen de categorie emotiegerichte copingstijlen heb je weer zes soorten. Samen met de probleemgerichte copingstijlen kom je zo tot een rijtje van zeven:

1. Actief aanpakken: je leest bijvoorbeeld een boek over het probleem, vraagt advies aan vrienden en familie, vraagt advies aan een professional of neemt stappen om de situatie te verbeteren.

2. Palliatieve reactie: Je zoekt afleiding van het probleem, wat in extreme gevallen kan leiden tot verslavingen zoals aan drank of drugs.

3. Vermijden en afwachten: Je negeert of vermijdt het probleem en hoopt dat het vanzelf overgaat.

4. Sociale steun zoeken: Je zoekt begrip en steun bij anderen en probeert samen een oplossing te vinden.

5. Passief (of depressief) reactiepatroon: Je piekert, voelt je schuldig en twijfelt aan jezelf, wat vaak leidt tot negatieve gevoelens.

6. Expressie van emoties: Je uit je frustratie, spanning en agressie als reactie op het probleem.

7. Geruststellende gedachten: Je probeert jezelf gerust te stellen met positieve gedachten. Bijvoorbeeld dat het vanzelf wel goedkomt, dat anderen het nog zwaarder hebben, dat er ook positieve kanten aan de situatie zitten of dat een hogere macht het zo heeft bedoeld.

Copingstrategie: goed, beter, best

Hoe effectief jouw favoriete manieren zijn om met problemen om te gaan, hangt af van de situatie. Elke copingstrategie kan in bepaalde situaties goed werken. Actief problemen aanpakken en sociale steun zoeken, zijn meestal effectief. Maar als je elk probleem meteen te lijf gaat, kan dat tot overbelasting leiden. Passief (of depressief) reageren en je emoties uiten, zijn vaak minder effectief. Geruststellende gedachten kunnen je helpen om een aanpak vol te houden, maar lossen het probleem niet op. En vermijdingsstrategieën werken meestal alleen op korte termijn.

Als je hulp kunt gebruiken, zijn er verschillende therapievormen beschikbaar, zoals CGT (cognitieve gedragstherapie) en ACT (acceptance and commitment therapy). Beide zijn goed onderzocht en effectief bij veel emotionele problemen, zoals angst, depressie, verslaving en eetstoornissen. Maar er zijn belangrijke verschillen. CGT richt zich op het veranderen van negatieve denkpatronen en kan je helpen nieuwe copingstrategieën te ontwikkelen. Maar bij ACT zoek je juist niet naar nieuwe strategieën en richt je je op het accepteren van gedachten en gevoelens.

Welke nieuwe copingstrategie ga jij na het lezen van dit bericht eens uitproberen?

Helaas is reageren op dit artikel niet meer mogelijk omdat het originele blog (Passievoorpsychologie.nl) niet meer bestaat. Toch hoop ik dat je waardevolle inzichten hebt opgedaan die je verder kunnen helpen.

[Bronnen: Klinische psychologie – Theorieën en psychopathologie, H.T. van der Molen e.a.; Health Psychology – Biopsychosocial Interaction, E.P. Sarafino; Wikipedia.org]